Bebekler bakım veren kişiyle derin bir bağ kurar. Kurdukları bu derin bağ, belli bir noktadan sonra bağlanmaya dönüşür. Bakım verene diğer bir ifadeyle anneye bağladığı için onlardan ayrıldıklarında ortaya çıkan uygunsuz ve aşırı kaygı durumu da ayrılık kaygısı olarak ifade edilir.
Bebekler altı aya kadar zaman kavramını keşfedemeyebilirler. Ebeveynleri yanlarından uzaklaştığında tamamen onları bırakıp gittiklerini düşünebilirler. Bebekler özellikle anneden ayrıldığında aşırı huzursuzlanır ve ağlamaya başlar. Bu durum bebeklerde kaygı ve depresyon sürecini tetikleyebilir. Diğer yandan bebeğin bakımını üstlenen herhangi biri için de böyle hissedebilir. Burada temel nokta, bebeğin dünyaya geldiği andan itibaren bakım veren ile kurduğu bağ ve o bağı kaybetme korkusudur.
Ayrılık Kaygısında Bazı Durumlar ve Belirtiler
Anne bebek ararsında güvenli bağlanma olarak adlandırdığımız bir bağ var. Güvenli bağlanma, bebeğin sağlıklı bir birey olarak yetişmesi için büyük önem taşıdığı gibi, ayrılık kaygısı yaşamasını da önleyen bir olgudur. Bebek geliştirdiği güvenli bağ sayesinde dışarıya karşı daha açık bir iletişim halinde olabilir. Güvenli bağlanmaya dair merak ettiklerinize “Anne-bebek Arasında Güvenli Bağlanma” başlıklı yazımıza tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Bebekler, annelerinin sesini, kokusunu tanır ve annesi yanındayken kendini güvende hisseder. Herhangi bir ayrılma durumunda huzursuzlanmaya ve ağlamaya başlayabilirler. Sosyal çevrenin az olduğu, annenin bebeğin bakımını tek başına üstlendiği, aşırı kaygılı ruh hali, ruhsal soruna sahip anne ve çocuk, aile içi sorun mevcudiyetinde, ailede ve çocukta fiziksel hastalık ve genetik yatkınlık durumunda ayrılma kaygısı daha yoğun olarak ortaya çıkar.
Ayrılık kaygısı:
- Aşırı emmeye bağlanma,
- Şiddetli ağlamalar,
- Sürekli anne teması,
- Yabancı ortamlarda sürekli yan yana kalma isteği gibi belirtilerle de kendini gösterir. Ayrıca kalabalığı ve gürültüyü korkutucu bir unsur olarak görür.
Ayrılmaya gösterilen tepki genellikle 6. aydan sonra görülür. Bunun yanında 2 yaşından sonra bu yaşanan kaygı yavaş yavaş azalmaya başlar. Eğer devam ettiğinizi gözlemlerseniz muhakkak bir doktora gidip destek almalısınız. Bu noktada şunu da belirtmemiz gerekiyor ki, her bebek ayrılık kaygısı yaşamaz. Bazı bebekler 3. Aydan itibaren dışa dönük davranışlar sergiler. Yani bu durum bebekten bebeğe değişebilir.
Ayrılık Kaygısını Azaltmak İçin Öneriler
Ayrılık esnasında bebeğinizi bilgilendirin. Bebeğinizle kurduğunuz iletişim bu noktada oldukça önemli. Onu ciddiye aldığınızı ve onu önemsediğinizi hissetmesi sağlıklı bir şekilde gelişmesini de sağlayacak. Ayrca bu sayede ayrılık durumlarına karşı verdiği tepki de azalacak.
Bebeğinizle her fırsatta vakit geçirin, onunla oyunlar oynayın. Yeni ortamlara girecekseniz, yannda sevdiği eşyasını almasına izin verin. Ayrıca eğer o almayı unutursa siz ona hatırlatabilirsiniz. Önemli olan bir başka nokta ise şu, sürekli onu yanınızda tutmayın. 3. aydan itibaren yavaş yavaş farklı sosyal ortamlara girmesini sağlayın. Sosyalleşmesine izin verin.
